In de bibliotheek waar ik werk heb ik ongeveer vijftigduizend cd’s ter beschikking. Stel dat elke cd een speelduur heeft van gemiddeld zestig minuten en dat je een “professionele luisteraar” zou zijn die acht uur per dag, tweehonderdtwintig dagen per jaar naar die muziek zou luisteren. Dan zou het bijna dertig jaar duren vooraleer alles het ene oor in en het andere oor weer uit is gegaan. L’embarras du choix dus, maar toch kom ik er de laatste tijd maar zelden toe om actief naar muziek te luisteren.
Natuurlijk luister ik wel naar de radio en naar de muziek die in de Brusselse metro door de luidsprekers galmt (’s avonds tegenwoordig ook klassiek), maar dat is niet wat ik onder “luisteren” versta. Muziek moet je beleven en dat kan alleen als je er rustig voor gaat zitten.
Luisteren en lezen gaat bij mij al helemaal niet samen. Zeker niet als bij gezongen muziek de taal verschillend is van die van het boek dat ik net aan het lezen ben. Hendrike Wöbking in combinatie met Jacques Brel, of Audrey Niffenegger samen met Eva De Roovere zijn voor mij geen optie. Daar slaan m’n hersens van op hol.
Ik zal u een geheim vertellen. Wanneer er in de bibliotheek cd’s weggezet moeten worden en ik daarbij een handje help (wat ik nog maar relatief zelden doe) dan durf ik het nuttige wel eens aan het aangename paren. Gaat er een cd door mijn handen die me een aha-erlebnis bezorgt, of zie ik in de rekjes van de aanwinsten iets staan dat mijn aandacht trekt, dan leg ik het opzij. Daarna bekijk ik het nog wat aandachtiger en als het me echt aanstaat, neem ik het mee naar huis. Op die manier helpt het toeval me een handje bij het maken van mijn keuze.
Vorige zaterdag was het weer zover. Met vijf exemplaren ben ik toen naar huis gegaan. U bent nieuwsgierig? Goed, voor één keer zal ik u mijn keuze verklappen:
- Era la notte / Anna Caterina Antonacci
- Eislermaterial / Heiner Goebbels, Hanns Eisler, Josef Bierbichler, Ensemble Modern
- Der Brecht und ich : Hanns Eisler in Gesprächen und Liedern / Hanns Eisler
- Embrasse-moi / Mona Heftre
- Gonna go fishin’ / Jenny Evans
Pas vandaag ben ik aan luisteren toegekomen. Ik ben begonnen met Mona Heftre en “Embrasse-moi”. Poëtische teksten van Serge Rezvani (en eentje van Nino Rota), maar toch niet te zwaar op de hand. Mona Heftre heeft een doorleefde stem. Heel geschikt voor een zaterdagavond. Et je vois les feux qui dansent tantôt rouge tantôt bleu tantôt rouge tantôt bleu. Embrasse-moi. Embrasse-moi.
Wat gek. Bij mij is dat net omgekeerd. Ik kan me niet goed concentreren (op mijn boek) wanneer lectuur en zang in dezelfde taal zijn. Is dat niet logischer?
@ Tineke: Misschien heb je wel een belangrijk verschil ontdekt tussen de werking van de vrouwelijke en de mannelijke hersenen?
@ Tineke: Toch nog even een bijkomende reactie, want de vorige was misschien wat kort door de bocht.
Natuurlijk geloof ik niet dat de vrouwelijke en de mannelijke hersenen fundamenteel van elkaar verschillen. Dat ik me niet op een anderstalige tekst kan concentreren als er tegelijkertijd ook anderstalige muziek speelt, komt wellicht omdat ik me tijdens het lezen van een vreemde taal echt in een soort cocon opsluit. Als ik lang genoeg na elkaar blijf doorlezen, ga ik ook denken in de taal die ik aan het lezen ben. Als daar dan gezang in nog een andere taal bijkomt, dan werkt dat storend. Gezang in het Nederlands stoort wellicht minder omdat het Nederlands nu eenmaal mijn moedertaal is en ik er niet met een “afweermechanisme” op reageer.
Enfin… misschien bestaat er toch wel een echte wetenschappelijke verklaring voor.